TEKNOLOJİ BAĞIMLILIĞI
Artık her geçen gün insanlar teknolojiyle daha fazla haşır neşir oluyor. Böyle olunca insanlar fazla kullanımın zararını bildikleri için bu durumdan çocuklarında etkilenebileceğini düşünerek, çocuğum teknoloji bağımlısı mı sorusunun cevabını arıyorlar.
Akrabalarla bir araya gelindiğinde, bir dost meclisi kurulduğunda insanların ilgisi diğer insanlardan çok artık kendi telefonlarında. Çocuklar, gençler aileyle beraber çay içmek, dışarıda vakit geçirmek yerine odalarında saatlerce bilgisayara bakmayı tercih ediyorlar. İşte bu durumlar aşırıya kaçmaya başladığında aklımıza çocuklarda teknoloji bağımlılığı geliyor. Bağımlılık dendiğinde sigarayı, alkolü ya da başka bağımlılık yapan maddeleri düşünüyoruz. Fakat çocuklarda teknoloji kullanımı da bağımlılık oluşturabiliyor ve buna teknoloji bağımlılığı diyoruz.
Yetişkinlerde çocuklarda sürekli ekran başındalar bazen televizyon izliyorlar bazen bilgisayara bakıyorlar bazen telefondan kafalarını hiç kaldırmıyorlar. Teknoloji bağımlılığı hala literatürde bir hastalık olarak gözükmese de uzmanlar fazla teknoloji kullanımının insanlar üzerinde yaptığı olumsuz etkinin çok açık olduğunu bizlere belirtiyor.
Bundan belki 20 yıl önce yapılması oldukça güç olan çoğu aktivite bilişim çağında oldukça kolay bir durumda. Bu sebeple çocuklar teknolojik aletlerle fazla vakit geçirdiğinde bazı faydalı şeylere de ulaşabiliyorlar. Bunları şöyle sıralayabiliriz.
Müzik Dinleme; Teknolojik aletler sayesinde müzik dinlemek inanılmaz kolay bir halde artık. Çocuklar ise popüler sanatçıları dinlemeye bayılıyorlar. Bir çok çocuk ve yetişkin interneti belkide en çok müzik dinleme aktivitesindeler
İlgi Alanları ve Hobiler; Arama motorlarında ve sosyal medyada gezinirken çocuklar yavaş yavaş nelere karşılıksız bir sevgi duyduklarında keşfederler. Yüzlerce iletinin olduğu bu ortam çocukların ilgilerini keşfetmeleri için birebirdir.
Ders Çalışma; Artık bir çok internet sitesi veya mobil uygulama öğrencilere test çözme, konu dinleme gibi imkanlar sunabiliyor. Yine öğrenciler ödevlerini Google’dan araştırarak bulmayı da tercih ediyorlar.
Dizi ve Film; Bir çok dizi ve film platformu var. Artık insanlar televizyonlardan değil bilgisayarlarından dizi ve film seyrediyor.
Sosyal Medya; Sosyal Medyayı ise açıklamaya hiç gerek yok. Hepimiz çok aktif bir biçimde kullanıyoruz. Sosyal Medyanın kirli tarafları yok diyemeyiz. Fakat bunun dışında Sosyal Medyada bir çok faydalı içerikte söz konusudur.
Çocuğum Teknoloji Bağımlısı ise Olabilecekler Nelerdir ?
Çocuklar teknolojik aletlerden fayda edinebilirler fakat fazla kullandıklarında ise karşımıza başka sorunlar çıkacaktır. İsterseniz bu sorunlara da göz atalım;
Psikolojik Sorunlar: Fazlaca teknolojik aletlere bakmanın psikolojik faturası çoğu zaman ağır oluyor. Fazla kullanım problemi olan çocuklar kaygı bozuklukları, depresyon artıyor. Kendine güvenmek gibi beceriler ise ciddi miktarda azalıyor.
Uykusuzluk; Çocukluk yaşlarında uyku oldukça kıymetlidir. Yeterli uyku almayan çocuklar büyüme çağında ciddi sıkıntılar yaşayabilir. Özellikle oyun bağımlılığı olan çocuklarda ciddi uyuma sorunları görülüyor.
İnsanlarla İletişim; Sürekli makinelerle iletişim kuran bir çocuk belirli bir süre sonra yaşıtlarıyla ve büyüklerle nasıl iletişim kuracağını unutuyor. Sosyal ilişkileri ciddi yıkımlara uğruyor. Özellikle böyle çocuklarda sosyal kaygılar çok görülebilir.
Göz Sorunları; Okurlar gözlemliyor mu bilmiyorum ama bilişim çağı dediğimiz döneme girildiğinden beri gözlük kullana insan sayısında ciddi artış var. Bunun dışında astigmat denilen göz hastalığı da ciddi artış göstermiş durumda. Aşırı teknoloji kullanımının göz üzerinde ciddi olumsuz etkileri var.
Obezite ve Hareketsiz Yaşam; Sabahtan akşama kadar bilgisayar ve telefon başında kalan çocuklar hareket edemediği için ciddi kilo problemi yaşıyor.
Kazalar; Aklımıza pek gelmeseler de mobil telefonlar zaman zaman ciddi kazalara sebep olabiliyor. Özellikle yolda yürürken ve bisiklet sürerken.
Çocuklarda Teknoloji Kullanımı Aşırıya Kaçtığında Neler Olabilir ?
Çocuklarda teknoloji kullanımı aşırıya kaçtığında ve bu süreç teknoloji bağımlılığına doğru ilerlemeye başladığında aşağıdaki belirtiler görülebilir:
- Sürekli teknolojik aletlerle zaman geçirme kafasını ekrandan hiç kaldırmama
- Herhangi bir teknolojik alete ulaşamadığında ciddi sorunlar yaşama
- Başka bir faaliyetle ilgilenmemek
- Eğer teknolojik aletten uzak kaldıysa boş zamanında bile teknolojik alette ilgilendiği faaliyetleri konuşmak
- Tamamen kendini teknolojik alete kaptırıp, onların başındayken kendini tamamen kaptırmak
Teknoloji bağımlılığı gösteren çocuğunuz için yaşı küçük iken bir an evvel harekete geçmekte fayda var. Ergenlik döneminin ortalarından itibaren çocuklar pek te ailelerinin laflarını dinlemez.
Çocuğumu Teknolojiden Nasıl Uzak Tutabilirim ?
Çocuğunuzu fazla teknoloji kullanımından kurtarmanın belli başlı çözüm yolları vardır. İsterseniz bunlara bir göz atalım.
- Teknolojik aletler çoğu zaman eğlence amaçlı kullanılıyor ise eğlenceli aktivitelerle yer değiştirebilirsiniz. Sürekli telefonundan film izleyen çocuğumuzla beraber sinemaya gidebiliriz.
- Çocuğunuza sorumluluklar verin. Onun yapabileceği işleri siz yapmayın. Bu sayede onun teknolojiye ayıracağı vakit kısıtlanacaktır.
- Aniden bilgisayar fişi çekmek, aniden çocuğun elinden telefonu veya tableti almak pek bir işe yaramaz. Çocuğunuzu teknolojiden yavaş yavaş uzaklaştırmanız lazım.
- Teknolojik aletleri tamamen bir tarafa atmayın. Bu çağda teknolojik aletlerle mecburen haşır neşir olmak zorunda kalacağız. Bu sebeple çocuğunuzu zararlı teknolojik kullanımdan korumaya bakın. ( Oyunlar, Sosyal Uygulamalar vb. )
- Teknolojik aletlerin kullanım sınırlarını ve zaman dilimlerini belirleyin.
Bunların dışında sosyalleşmeyi sağlamakta güzel bir çözüm yöntemidir. Çocuğunuzun akranlarıyla vakit geçirebileceği etkinliklere yönlendirin.
Şunu unutmayın insan davranışları yapıları itibariyle kolay kolay değişmez. Değişimi sağlamak için tutarlı ve sabırlı olmanız gereklidir.